هزینه ترخیص کالا از گمرک
هزینه ترخیص از گمرک : استخراج و محاسبه هزینه های ترخیص کالا از گمرک یکی از مهمترین اموری است که هر بازرگانی قبل از سفارش خرید کالا جهت واردات و قبل از قبول سفارش صادرات کالا از طرف خارجی می بایست محاسبه کرده و در قیمت تمام شده و نهایی لحاظ نماید. از اصلی ترین هزینه های مربوط به ترخیص کالا حقوق و عوارض می باشد که هم در واردات و هم در صادرات در مورد برخی کالاها از صاحب کالا توسط گمرک اخذ می شود.
در مورد واردات با توجه به اینکه مأخذ حقوق ورودی کالاهای مختلف در کتاب مقررات صادرات و واردات ایران از بین 5 درصد تا 55 درصد متغیر می باشد، بررسی این هزینه قبل از ورود کالا به گمرک بسیار حائز اهمیت می باشد. در صادرات عمدتاً نیازی به پرداخت عوارض صادراتی نیست ولی دولت جهت جلوگیری از خام فروشی و جلوگیری از خروج مواد خام و مواد اولیه به دلیل سوق دادن این مواد خام به سوی تولیدکنندگان داخلی در مورد برخی کالاهای صادراتی مانند ضایعات فلزی، مواد معدنی و … عوارض صادراتی وضع نموده است که این عوارض بسیار سنگین می باشد و حتما می بایست قبل از اقدام به صادرات، این هزینه ها محاسبه و در قیمت نهایی لحاظ شود. بنابراین در مورد واردات می توان اصلی ترین عامل را مأخذ حقوق ورودی قلمداد نمود. از این جهت تشخیص و تعیین تعرفه کالای مورد نظر بسیار مهم است. برخی کالاها نیز می توان تحت شرایطی شامل معافیت از پرداخت حقوق ورودی می شود.
به طور مثال ماشین آلات خطوط تولیدی واحدهای صاحب جواز تأسیس و پروانه بهره برداری امکان بهره مندی از معافیت کامل را دارند. برخی کالاها نیز از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف می باشند که جا دارد این نکته در محاسبات هزینه های گمرکی لحاظ شود و قبل از ورود کالا از طریق بررسی تعرفه کالای مورد نظر بررسی شود که کالای مورد نظر از پرداخت ارزش افزوده معاف است یا خیر. مورد دیگری که می توان به اشاره نمود اخذ مجوزهای گوناگون از سازمان ها و ارگان های دولتی جهت ترخیص کالا از گمرک می باشد. به طور مثال دریافت مجوز استاندارد از سازمان ملی استاندارد از مجوزهای مهم و هزینه بردار می باشد.
سازمان استاندارد جهت صدور مجوز مربوطه عموماً مقداری از کالا را نمونه برداری کرده و جهت انجام مراحل آزمایش در اختیار آزمایشگاه های مورد تأیید سازمان ملی استاندارد قرار می دهد و صاحب کالا موظف است هزینه های آزمایشگاه و امور مربوطه را بپردازد و در انتها نیز جهت اخذ مجوز استاندارد درصدی از ارزش کالای وارده را به سازمان استاندارد پرداخت نماید. موارد فوق همگی ما را به یک نتیجه دیگر می رساند که عموماً ارزش کالای وارداتی و یا حتی کالای صادراتی که مشمول پرداخت عوارض می باشد هر چقدر بالاتر باشد هزینه های ترخیص کالا نیز بالاتر است. یک مورد دیگر از هزینه ها که در گمرکات ایران از صاحب کالا اخذ می شود زمانی است که شما جهت واردات کالای خود از وسائط نقلیه غیر ایرانی استفاده کرده باشید، در این صورت گمرک موظف است از شما مجوز سازمان راهداری کشور را اخذ نماید و صاحب کالا طبق قانون می بایست 10 درصد از کرایه محل بین المللی پرداخت نموده تا این درگاه دولتی بلامانع بودن ترخیص کالای شما را از نظر آن سازمان به گمرک اعلام نمایند. این هزینه در کالاهای با تناژ بالا و در صورتی که از ناوگان حمل غیر ایرانی استفاده کرده باشید بسیار چشمگیر است و لازم است به آن توجه ویژه شود.
هزینه های دیگری که می توان به آن اشاره نمود هزینه انبارداری می باشد که با توجه به نوع کالای شما و حجم و ارزش آن متفاوت است. ممکن است شرایط نگهداری کالایی خاصی باشد و نیاز باشد که حتما در دمای زیر صفر یخچالی نگهداری شود. قطعاً هزینه انبار یخچالی بسیار بالاتر از انبار عادی است و یا کالای وارده ممکن است جزءکالاهای خطرناک و شیمیایی محسوب شود که نگهداری در انبارهای خاص را می طلبد و مشخص است که هزینه بالاتری را می بایست نسبت به انبار عادی پرداخت کنید. از جمله هزینه های مرسوم در گمرک مربوط به کالاهای شیمیایی و مواد اولیه می باشد که گمرگ جهت بررسی مأخذ حقوق ورودی و تعرفه و بررسی مجوزهای مورد نیاز و ارزش گذاری کالا نیازمند این است که کالای مورد نظر توسط آزمایشگاه های همکار استاندارد تعیین ماهیت شوند. در این صورت صاحب کالا موظف است هزینه های مربوط به نمونه برداری و آزمایشگاه را پرداخت نماید که البته این مبلغ ناچیز است و عموماً در قیمت نهایی تأثیری ندارد. نتیجه گیری که می توان داشت این است که صاحب کالا می بایست قبل از هر اقدامی جهت واردات یا صادرات کالا در مورد تعرفه و مأخذ حقوق ورودی کالای مورد نظر اطمینان حاصل کند و در مورد اینکه کالای مورد نظرش نیازمند اخذ چه مجوزهایی است بررسی و تحقیق نموده و در این مورد به قطعیت برسد.
همانطور که در این نوشته اشاره شده حتی انتخاب ناوگان حمل و نقل توسط صاحب کالا بر هزینه های ترخیص کالا مؤثر است و می بایست به آن توجه شود. در مورد بهره مندی از معافیت ها نیز باید دقت کافی شود. ممکن است شما به عنوان یک واحد تولیدی دستگاهی را وارد کنید و در محاسبات خود لحاظ کرده باشید که این دستگاه از پرداخت حقوق ورودی معاف است ولی وزارت صمت با معافیت شما موافقت نکند و شما مجبور به پرداخت حقوق ورودی برای دستگاه شوید. پس بهتر است قبل از ورود کالا به گمرک در مورد معافیت ها اطمینان حاصل کنید و حتی اگر نتوانستید از معافیت استفاده کنید با علم به این موضوع اقدام به واردات کنید چه بسا اگر معافیتی در این مورد برای شما لحاظ نشود واردات این دستگاه برای شما و خط تولیدتان مقرون به صرفه نباشد و اصلاً از واردات آن منصرف شوید. بنابراین بررسی موشکافانه کلیه هزینه ها و مجوزهای مورد نیاز از الزامات اصلی واردات و صادرات کالا می شود.