وبلاگ
آشنایی با بارنامه در حمل و نقل
اردیبهشت
آشنایی با بارنامه در حمل و نقل
بارنامه در حمل و نقل : در این مقاله قصد داریم به تعریف کلی بارنامه، لزوم صدور بارنامه و قوانین مربوط به بارنامه و مشخصه های مربوط به یک بارنامه معتبر بپردازیم. امیدواریم با مطالعه این مقاله دید بیشتر و بهتری به مفهوم بارنامه پیدا کنید.
بارنامه سند یا اوراق بهاداری است که صدور آن از سوی موسسه حمل و نقل انجام می شود. بر روی این سند اطلاعاتی نظیر مشخصات کالا، نام و آدرس گیرنده و فرستنده کالا، میزان کرایه، تعداد کالا و وزن آن آورده خواهد شد.
بارنامه (BOL) کلمهای برگرفته از عبارت انگلیسی Bill Of Lading و به معنای سندی صادر شده از سوی شرکت حمل است. این سند به نوعی تائیدیههای در خصوص تحویل کالایی به منظور ارسال به مقصدی مشخص می باشد.
تعریف کلی بارنامه
بارنامه سند یا اوراق بهاداری است که صدور آن از سوی موسسه حمل و نقل انجام میشود. بر روی این سند اطلاعاتی نظیر مشخصات کالا، نام و آدرس گیرنده و فرستنده کالا، میزان کرایه، تعداد کالا و وزن آن آورده خواهد شد. این سند به متصدی حمل تحویل داده شده و به طور کلی برای حمل و نقلهای زمینی، دریایی و هوایی به کاربرده میشود.
انواع بارنامه
- حمل با کامیون
بارنامه حمل با کامیون نیز به دو دسته حمل با کامیون برای جابجایی داخلی و نیز حمل بین المللی با کامیون تقسیم میشود. حمل با کامیون برای جابجایی درون کشور، بارنامههای چاپ شده از سوی دولت است. در واقع سندی ارائه شده از سوی سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای به موسسات و شرکتهای حمل ونقل میباشد. به طورکلی بارنامه جادههای داخلی از نسخههای زیر برخوردار است:
- مختص به گیرنده کالا و دارای تمبر
- مختص به سازمان راهداری و حمل ونقل جادهای
- مختص به راننده
- مختص به فرستنده کالا
- مختص به شرکت یا موسسه حمل ونقل
- رسید پست
در بارنامه داخلی اطلاعاتی نظیر شماره سند، اطلاعات فرستنده و گیرنده، اطلاعات راننده، اطلاعات خودرو، اطلاعات بار، اطلاعات مالی نظیر مبلغ کل کرایه و… آورده شده و در نهایت توسط موسسه حمل ونقل مهر و امضاء میشود و راننده و گیرنده کالا نیز باید آن را امضاء کنند.
بارنامه حمل بین المللی با کامیون نیز همچون داخلی است و تنها تفاوت این دو، صدور کالاهای مورد نظر به خارج از کشور میباشد.
- حمل با کشتی
بارنامه حمل با کشتی، سندی صادر شده از سوی شرکت کشتیرانی یا نماینده آن در قبال دریافت کالا و تعیین پراخت هزینه آن به منظور حمل است. در این سند تمامی اطلاعات بار، آورده شده و فرمانده کشتی آن را امضاء میکند.
- حمل با هواپیما
بارنامه حمل با هواپیما یا هوایی رسیدی برای صاحب کالا میباشد و در ازای آن صاحب کالا توانسته کالای خود را در مقصد از شرکت هواپیمایی مورد نظر تحویل بگیرد. لازم به ذکر است که این سند برای معامله یا به عنوان سند مالکیت کالا، قابل استفاده نیست.
- سایر بارنامه ها
بارنامه حمل با قطار
بارنامه حمل سراسری
بارنامه حمل مرکب
دلایل نیاز به صدور بارنامه
صدور این سند در واقع حکم یک قرارداد بین فرستنده و حمل کننده بار را دارد. به نوعی میتوان گفت که این سند دارای ماهیتی همچون رسید کالا است و ضامنی برای تحویل بار به گیرنده میباشد. از طریق صدور بارنامه طرفین قادر به داشتن ادعایی مخالف با مندرجات درون سند نخواهند بود.
از این رو می توان بارنامه را دلیل مالکیت، سندی قابل معامله و نیز سندی بی قید و شرط دانست. تنها شروطی در این سند آورده شده که از سوی دو طرف پذیرفته شده باشد. لذا به واسطه بارنامه میتوان از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کرد.
قوانین مربوط به بارنامه
در زمینه صدور بارنامه نیاز است که ضمن صادرکنندگان، افراد فرستنده، گیرنده و راننده نیز یک سری از ضوابط و مقررات را رعایت نمایند. از بین این مقررات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قوانین مخصوص بارنامه برای صادرکنندگان
- طبق قانون، صادرکنندگان باید مندرجات سند و علی الخصوص کرایه حمل برابر قراردارد حمل را تنظیم و تکمیل نمایند.
- بارنامه باید از مبدأ قانونی شرکت به دیگر بخشهای کشور صادر شود.
- به منظور بارهای ترافیکی و صدور سند برای آنها باید پروانه عبور گرفته شود.
- بایستی تحت پوشش بیمه مسئولیت حمل، بارنامه صادر گردد.
- قوانین بارنامه برای فرستندگان
- مشخصات بار و نیز آدرس محل بارگیری باید به طور دقیق اعلام شود.
- مشخصات گیرنده کالا و آدرس محل تخلیه به صورت صحیح ارائه شود.
- تمامی مشخصات کالا نظیر تعداد، ارتفاع، وزن، عرض، طول، نوع بستهبندی و… مشخص گردد.
- جهت پیشگیری از خسارتهای احتمالی، ناوگان به موقع بارگیری و اعزام شود.
- قوانین بارنامه در خصوص گیرندگان
- برای پیشگیری از پرداخت حق توقف بایستی ناوگان به موقع تخلیه شود.
- تمامی مبلغ کرایه آورده شده در سند باید پرداخت گردد.
- قوانین بارنامه در خصوص رانندگان
- برای دریافت کرایه حمل در مقصد، باید سند را نگهداری کنند.
- به منظور بارگیری بار باید به موقع حضور داشته باشند.
- بعد از بارگیری باید به قصد رساندن کالا به مقصد حرکت کنند.
- از محموله بارگیری شده تا زمان تخلیه به خوبی محافظت نمایند.
- در زمان تخلیه بار در مقصد باربری حضور داشته باشند.
مشخصههای یک بارنامه معتبر
به طور کلی یک بارنامه معتبر باید از ویژگیهای زیر برخوردار باشد:
- صدور این سند بایستی در نسخ کامل انجام گردد. علاوه بر آن جهت پیشگیری از سوءاستفادههای احتمالی کلیه نسخ در اختیار بانک قرار داده شود.
- سند نباید دارای قید و شرطی باشد.
- این سند باید بیانگر بارگیری کالا روی وسیله حمل باشد.
- صدور سند به طور معمول به حواله کرد انجام خواهد شد.
- در سند باید مشخص شود که پرداخت کرایه به چه صورت است. البته لازم به ذکر است که این پرداخت اغلب به شکل پیش کرایه یا پس کرایه میباشد ولی با این حال باید نوع آن براساس قرارداد حمل و توافقی که بین طرفین صورت میگیرد در بارنامه آورده شود.
- چنانچه از اعتبار اسنادی استفاده میشود تاریخ صدور سند و دیگر اسناد حمل بایستی بعد از تاریخ گشایش و ابلاغ اعتبار یا تاریخ ثبت سفارش باشد.
نگارنده مقاله آشنایی با بارنامه در حمل و نقل : آقای مهندس مهدی شکوری، مشاور و مدرس امور ترخیص کالا
جهت برخورداری از مشاوره ترخیص کالا می توانید با شماره ۰۹۳۸۲۶۹۵۲۷۰ تماس بگیرید.
