آشنایی با اصطلاحات مهم و کاربردی گمرکی

آشنایی با اصطلاحات مهم و کاربردی گمرکی

اصطلاحات مهم و کاربردی گمرکی : در این مقاله قصد داریم در مورد اصطلاحات مهم و کاربردی گمرکی و بازرگانی جهت واردات و صادرات کالا که بازرگانان باید با این اصطلاحات آشنا باشند توضیحاتی ارائه دهیم. با ما همراه باشید.

این اصطلاحات گمرکی عبارت اند از:

1. حقوق گمرکی
در طی واردات کالا به داخل کشور تاجران باید هزینه های گوناگونی را به گمرک و ارگان های دیگر که در حوزه واردات کالا فعال هستند، پرداخت کنند. که یکی از این هزینه ها حقوق گمرکی است. این هزینه ها بر اساس فرمولی خاص محاسبه می شود. در واقع همه کالاها زمانی که وارد کشور می شوند تاجران درصدی از ارزش کل کالا را به عنوان حقوق گمرکی به گمرک می پردازند. این عدد در کل جهان 4% است.

 

2. ارزش گمرکی
ارزش کالایی که وارد کشور می شود را ارزش گمرکی می گویند و برای محاسبه ی هزینه هایی گمرکی مانند ارزش سیف اهمیت دارد. ارزش گمرکی متشکل از مجموع ارزش سیف کالا، هزینه های افتتاح حساب، حق استفاده از علامت بازرگانی، نقشه و تمام هزینه هایی که هنگام ورود کالا به کشور پرداخت می شود، است.

 

3. هزینه های گمرکی
برای ترخیص کالا از گمرک و انجام اموری مانند تخلیه، انبارداری، بدرقه کالا و تمام خدماتی که گمرک ارائه می دهد، به مبلغی که هیئت وزرا دریافت می کنند را هزینه ترخیص کالا گمرکی می گویند.

 

4. پروانه صادراتی
یکی دیگر از اصطلاحات گمرکی پروانه صادراتی است. این سند توسط گمرک برای اعلام تمام شدن عملیات ارزیابی و تسویه هزینه های ترخیص کالا از گمرک است. با صادر شدن این پروانه صاحب کالا مجوز دارد محموله خود را ترخیص کند و اقدامات لازم را انجام دهد.

5. سود بازرگانی

به دلیل حمایت از تولیدات داخلی جدا از سایر هزینه ها مبلغی به عنوان سود بازرگانی هنگام واردات کالا دریافت می شود. سود بازرگانی به همه ی انواع کالا ها تعلق نمی گیرد و هر سال بر اساس مصوبه های جدید ممکن است تغییر کند.

 

6. قانون امور گمرکی
در گمرک برای مراحل و تشریفات ترخیص کالا و واردات و صادرات محموله های تجاری قوانین خاصی به‌وجود آمده است که همه افرادی که قصد تجارت دارند ملزم به آشنایی و رعایت تمامی این قوانین می باشند. در کتاب قوانین و مقررات واردات و صادرات تمام این قوانین آمده است و تاجران برای آگاهی از این قوانین می توانند به آن مراجعه کنند.

 

7. پیش فاکتور یا پروفرما
یکی از مهمترین اصطلاحات بازرگانی درگمرکی که باید بدانید پروفرما اینویس است. پیش فاکتور و یا پروفرما اطلاعات دقیقی در ارتباط با کالا مانند شماره قرارداد، خصوصیات کالا، شماره سفارش خریدار، مشخصات بانک خریدار و فروشنده، مدت اعتبار و توضیحات مربوط به تعرفه و… و شرایط آن به ما می دهد. همچنین با پیش فاکتور می توانید از وزارت صمت مجوز بگیرید.

8. تشریفات گمرکی
تشریفات گمرکی یکی دیگر از مهمترین اصطلاحات گمرکی است. به اقداماتی که تاجران برای ترخیص کالا از گمرک انجام می دهند را تشریفات گمرکی می گویند. تشریفات گمرکی با رعایت قوانین انجام می گیرد. تنظیم اظهارنامه گمرکی، تعهدات اسنادی، تعهدات امنیتی، اطلاع رسانی مجوزهای قانونی و بازرسی فیزیکی ازجمله تشریفاتی است که برای ترخیص کالا انجام می شود.

 

9. اظهار نامه گمرکی
اظهار نامه در هنگام ترخیص کالا از گمرک کاربرد دارد. اظهارنامه گمرکی نوعی معرفی نامه کالا است که وارد کننده و یا صادر کننده ویژگی های کالا را در سامانه گمرک ثبت می کنند تا گمرک اطلاعات را بررسی کند و پس از تأیید آن ها مجوز ترخیص بار از گمرک را صادر می کند. تمام کالاهای وارداتی و صادراتی باید اظهارنامه گمرکی را ثبت کنند.

 

10. اظهارنامه مبدأ
در این اظهار نامه اطلاعاتی درباره ی مبدأ کالا ثبت شده است. این اطلاعات می تواند در فاکتور خرید یا هر برگه ی دیگری ثبت شود و صادر کننده و یا وارد کننده باید این معرفی نامه را برای گمرک صادر کند.

11. ترانشیپ
ترانشیپ یکی از اصطلاحات گمرکی و بازرگانی است. زمانی که مسیر مستقیمی برای حمل به مقصد اصلی وجود نداشته باشد و محموله ابتدا به مقصد میانی و سپس به مقصد اصلی حمل می شود، از اصطلاح ترانشیپ استفاده می شود.

 

12. بیمه نامه
یکی از اقدامات مهم در رابطه با واردات و صادرات کالا، بیمه کردن کالا است. گواهی بیمه برای محافظت کالا از خطرات فیزیکی صورت می گیرد. شرکت های بیمه داخلی و خارجی این کا را انجام می دهند.

 

13. پروانه تردد
پروانه تردد، یکی دیگر از اصطلاحات مهم ترخیص کالا است. در پروانه تردد شیوه حمل و نقل، نام مرزهای ورودی و خروجی، زمان سفر، مدت زمان مجاز رانندگی و…. بیان شده است. این برگه توسط سازمان راهداری حمل و نقل جاده ای برای تعیین قانون تردد وسایل نقلیه خارجی صادر می‌گردد.

 

14. پته
پته یکی از مهمترین اسناد بازرگانی برای ترخیص کالا بدون ثبت سفارش و در سریعترین زمان ممکن است. در صورتی که کالا ارزش تجاری نداشته باشد و تعداد کم باشد و یا برای کارخانه های تویدی و مؤسسات دانش بنیان و پژوهشی وارد کشور شود می توان از طریق پته کالا را ترخیص کرد.

 

15. مانیفست
مانیفیست یکی از اصطلاحات پرکاربرد گمرکی و بازرگانی است. مجموعه محموله های مختلفی که توسط یک وسیله نقلیه کشتی یا کامیون حمل می شود را مانیفست می گویند. مانیفست به اینکه بارها به کی متعلق است ارتباطی ندارد. اطلاعاتی که در مانیفست ثبت می شود عبارت است از فرستنده، گیرنده، جرئیات کالا، سند حمل و…..

 

16. قبض انبار
یکی دیگر از مهمترین اسناد و مدارکی که جهت ترخیص کالا از گمرک باید ارائه شود، قبض انبار است. این قبض به نوعی رسید کالا می باشد که نشان دهنده ی مقدار و وزن کالا و نام انباری است که محموله در آن نگهداری می شود. صاحب کالا یا نماینده قانونی او زمانی که کالا را از انبار دریافت کرد، قبض انبار را از مسئول مربوطه دریافت می کند.

 

17. کابوتاژ
کابوتاژ به جابه جایی محموله وارداتی از یک گمرک در کشور به یکی دیگر از گمرک های داخلی را کابوتاژ می گویند. کابوتاژ با نام های دیگری چون کران بری و مسامحه شناخته می شود. معمولا این جابه جایی از طریق رودخانه های مرزی و راه های آب، خطوط حمل و نقل همچون خطوط ریلی و یا هوایی انجام می شود.

 

18. کارت بازرگانی
برای ساماندهی معاملات تجاری کارت بازرگانی که نوعی شناسنامه تجاری نیزمحسوب می شود، به‌وجود آمده است. نجار و بازرگانان و…. نمی توانند بدون این کارت، تجارت و فعالیت اقتصادی انجام بدهند. تمام فعالان حوزه تجارت باید کارت بازرگانی را داشته باشند.

 

19. استریپ
استریپ به عملیات تخلیه یا فرایندی که در آن کالا به گمرک مقصد بارگیری و به وسیله مورد نظر برای جابه جایی انتقال داده می شود. برای تخلیه بار توسط کارگران گمرک، صاحب کالا یا نماینده قانونی باید همرا با لیست انتقال حضور داشته باشند.

 

20. دموراژ
از طرف شرکت کشتیرانی کانتینری جهت قرار دادن کالا به صاحب کالا اجاره داده می شود که در هنگام تخلیه کالا باید هزینه آن پرداخت شود. جریمه دیر کرد برگرداندن کانتینر را دموراژ می گویند.

 

21. سیاهه تجاری
فروشنده کالا برگه ای به نام خریدار می نویسد که در آن مشخصات و ویژگی های کالا و هزینه کالای مورد نظر به حساب و نام خریدار کالا زده می شود را سیاهه تجاری گفته می شود. مشخصات فروشنده و خریدار، ویژگی های کالا، قیمت، شرایط پرداخت هزینه ها را در برگه سیاهه ذکر می کنند.

 

22. حق العملکاری در گمرک
ترخیص کالا از گمرک به دلیل نیاز به تحویل مدارک گوناگون و مراحل مختلف و دوندگی های زیادی که دارد کار را برای تاجران سخت و دشوار کرده است. به همین دلیل افرادی در گمرک برای ترخیص کالای تاجران حضور دارند. این افراد با دریافت یک وکالت نامه از صاحب کالا تمامی مراحل ترخیص کالا را انجام می دهند.

23.WCO
در کشور بلژیک سازمانی برای ارزش گذاری کالا وجود دارد که از سامانه HS یا تعرفه گمرکی پیروی می کند. به آن سازمان جهانی گمرک wco می گویند.

 

24. کراس استافینگ
کراس استافینگ یک روش برای حمل کالا از طریق دریا است و به در واقع با جا به جایی کالا از داخل یک کانتینر با کانتینر دیگر و جا به جایی آن از یک کشتی به کشتی دیگر انجام می شود.

 

25. راهنامه زمینی
شرکت حمل و نقل برای آنکه مسئولیت تحویل بار را به عهده بگیرد، راهنامه زمینی را ارائه می دهد و همچنین بابت آن مبلغی را دریافت می کند.

 

26. راهنامه هوایی
راهنامه هوایی سندی است برای کالاهایی که از طریق هوایی وارد می شود. این راه نامه 3نسخه اصلی برای شرکت های حمل کننده، فرستنده بار و گیرنده ارسال می شود و 8 نسخه برای قسمت های داخلی شرکت حمل هواپیمایی داده می شود. در این راهنامه تاریخ، شماره پرواز و مهر شرکت هواپیمایی ثبت شده است.

نگارنده مقاله آشنایی با اصطلاحات مهم و کاربردی گمرکی : آقای مهندس مهدی شکوری،‌ مشاور و مدرس امور ترخیص کالا